VÕ TRƯỜNG TOẢN
Tác giả : Nam Xuân Thọ
Định dạng : Sách PDF
Số trang : 210
Lượt xem/nghe : 827
Lượt đọc : 179
Lượt tải : 7
Kích thước : 455 KB
Tạo lúc : Tue, 08/11/2022 16:10
Cập nhật lúc : 20:23pm 29/11/2023
Hi vọng các bạn có thể ủng hộ trong khả năng, để giúp đỡ đội ngũ biên tập và chi phí duy trì máy chủ đang ngày một tăng. Mọi đóng góp xin gửi về:
Người nhận: Hoàng Nhật Minh
Số tài khoản: 103873878411
Ngân hàng: VietinBank
 |
 |
SÁCH HAY MỖI NGÀY:
Người Mẹ Tốt Hơn Là Người Thầy Tốt
Tâm Lý Học Hành Vi
Hành Trình Về Phương Đông
Nghệ Thuật Tập Trung: Nâng Cao Năng Suất, Tối Ưu Thời Gian, Hiệu Quả Bất Ngờ
Không Tức Giận Bạn Đã Thắng
13 Nguyên Tắc Nghĩ Giàu Làm Giàu
Hiểu Về Trái Tim
Sự Im Lặng Của Bầy Cừu
Tâm Lý Học - Nghệ Thuật Giải Mã Hành Vi
VÕ TRƯỜNG TOẢN
Cụ Võ Trường Toản người tỉnh Gia-định, huyện Bình-dương.
Khi Tây-sơn dấy binh, cụ ở ẩn dạy học. Nhiều danh-thần triều Gia-long như Ngô tùng Châu, Trịnh hoài Đức, Lê quang Định, Ngô nhân Tịnh đều là học-trò cụ. Hơn nữa, chính cụ đã gây nên cái học-phong sĩ-khí cho những thế-hệ sau tốt-đẹp.
Từ những học-trò đỗ cao, quan sang, cho đến những người như Nguyễn đình Chiểu, Huỳnh mẫn Đạt, Phan văn Trị sở dĩ đã giữ tròn tiết-tháo cơn nước nhà bị xâm-lăng, đều là người có chịu ảnh-hưởng của cụ.
Trong lúc chúa Nguyễn-phúc Ánh chống Tây-sơn, khắc-phục được Gia-định rồi, thường triệu cụ Võ đến bàn-luận việc nước. Chúa Nguyễn muốn phong quan-tước cho cụ, cụ nhất định chối-từ, chỉ khuyên đào-luyện tinh-thần đoàn hậu-tấn. Chúa Nguyễn rất khen và tiếc không được dùng tài cụ.
Năm nhâm-tí 1792, cụ mất tại làng Hòa-hưng (Gia-định). Chúa Nguyễn truy tặng huy-hiệu « Gia-định xử-sĩ Sùng-đức Võ tiên-sinh », lấy hiệu ấy khắc vào mộ chí, và một đôi liễn truy điệu:
« Triều hữu huân danh bán thuộc Hà-phần cựu học; Đẩu nam phong giáo, tề khâm Nhạc-lộc dư uy ».
Cụ Võ mất, không có con-cái chi cả 1, nhưng mọi người đều mến-mộ ân-đức cụ, các học-trò đều tôn-kính cụ như cha. Cho đến về sau, khi Nguyễn Ánh lên ngôi, các vị thượng-thư trong sáu bộ cũng có đôi liễn truy-niệm:
« Sinh tiền giáo-huấn đắc nhân, vô tử như hữu tử; Một hậu thinh danh tại thế, tuy vong dã bất vong ».
Nghĩa: « Lúc sống dạy-dỗ được người, không con cũng như có con; Chết đi tiếng-tăm còn để, mất mà chẳng mất ».
Cụ Võ phẩm người xuất chúng, cho nên cụ Phan-thanh Giản khi ngồi trấn đất miền nam, tưởng đến cái cao đức của người xưa, dầu không là học trò cụ Võ cũng kính cụ Võ như bậc sư-bá mà hết lòng tôn-trọng, sùng-bái. Và về sau, khi ba tỉnh miền đông (Biên-hòa, Gia-định, Định-tường) thuộc Pháp, cụ Phan cũng không quên đến nắm xương sót của cụ Võ. Ba tỉnh miền đông mất rồi, cụ Phan không muốn cho xương tàn của bậc sư-nho nằm trong phần đất bị xâm-lăng, cụ mới cùng với đốc-học tỉnh Vĩnh-long là Nguyễn Thông tỏ với hiệp-trấn An-giang là Phạm hữu Chánh, giao cho tú-tài Võ gia Hội lo việc cải táng hài-cốt cụ Võ.
Đến ngày 28 tháng 10 năm Tự-đức thứ 18 (ất-sửu 1865), nắm xương tàn của cụ Võ được dời về chôn-cất lại ở làng Bảo-thạnh là quê-hương cụ Phan. Rồi hai năm sau, ngày 28 tháng 3 năm đinh-mảo 1867, chính tay cụ Phan-thanh Giản soạn một bài văn bia, định khắc dựng ở mộ cụ Võ. Nhưng buổi bấy giờ tình-hình trong nước đã bị liên quân Pháp-Y làm rối quá nhiều, cho nên thợ khắc chưa rồi thì đến tháng bảy năm này, vì thất luôn ba tỉnh phía tây mà cụ Phan có nhiệm-vụ giữ-gìn, phải ngậm-ngùi tử tiết 2. Thế là công-việc dựng bia cho cụ Võ bị ngưng trong một thời-gian.
Về sau, ông Trương-ngọc Lang đứng ra lo việc mướn thợ khắc bia, đến rằm tháng tám năm nhâm-thân (1872) mới rồi. Và sợ người sau lầm-lẫn, ông Trương ngọc lang còn cho khắc thêm mấy chữ « Tiền nhâm-tí chí nhâm-thân cộng bát-thập-nhất niên ». Nghĩa: Khi cụ Võ mất là năm nhâm-tí 1792 đến năm nhâm-thân 1872 mới dựng bia xong, cộng 81 năm (tính theo ta).
Bài văn bia ấy như sau: VĂN BIA CỦA PHAN-THANH GIẢN DỰNG Ở MỘ VÕ TRƯỜNG TOẢN
Độc giả có thể tìm mua ấn phẩm tại các nhà sách hoặc tham khảo bản ebook Võ Trường Toản PDF của tác giả Nam Xuân Thọ nếu chưa có điều kiện.
Tất cả sách điện tử, ebook trên website thuviensach.vn đều có bản quyền thuộc về tác giả. Chúng tôi khuyến khích các bạn nếu có điều kiện, khả năng xin hãy mua sách giấy.
Chúng tôi đang cần tìm đối tác, nhà đầu tư để chung tay xây dựng và phát triển Thư Viện Sách. Quý bạn hữu nếu quan tâm vui lòng liên hệ với ban quản trị qua email: www.thuviensach.vn@gmail.com
Xin chân thành cám ơn!
| Bài Trước Đó | Bài Tiếp Theo |
CÓ THỂ BẠN CŨNG THÍCH:
Quảng Ninh Đất Mạ Anh Hùng (Dương Thiên Lý)
Tây Ninh Xưa (Huỳnh Minh)
Theo Giòng (Thạch Lam)
Trương Vĩnh Ký Biên Khảo (Lê Thanh)
Từ Beirut Tới Jerusalem - Hành Trình “Đi Để Hiểu” Trung Đông Của Một Người Mỹ (Thomas L. Friedman)
Vấn Đề Việt Ngữ (Quốc Bảo)
KHOA HỌC TÂM LINH:
NHẠC CHỮA LÀNH:
